پادکست هفتگی، برنامه‌های ضبط شده ایکس اسپیس (تویتتر) که به صورت هفته‌وار به صورت زنده نشر می‌گردد و نسخه‌های ضبط شده آن اینجا به صورت پادکست منتشر می‌شود
@8amSpaces
@HashteSubhDaily
@8am.Media
@8am.Afghanistan
8am Media | پادکست ۸صبح
پادکست‌‌های ۸صبح که با حضور کارشناسان، تحلیل‌گران و فعالین سیاسی و مدنی برگزار می‌گردد، مسایل عمده و اساسی جامعه افغانستان و نیز مسایل جهانی مرتبط به افغانستان به بحث گرفته می‌شود. ۸صبح، چهار پادکست تولید می‌کند که شامل دو پادکست به زبان فارسی زیر نام پادکست هفتگی، سخن زن، یک پادکست به زبان پشتو زیر عنوان ژوري خبري و یک پادکست دیگر به نام «Insights» به زبان انگلیسی است. The 8am Media podcasts, featuring experts, analysts, and political and civil activists, discuss major and fundamental issues of Afghan society as well as global issues related to Afghanistan. 8am Media produces four podcasts, including two in Persian: the weekly podcast ”Sokhan e Zan,” one in Pashto titled ”Zhowari Khbaray,” and another in English called ”Insights.”
Listen on:
Episodes
Monday Jun 12, 2023
Monday Jun 12, 2023
حقابه هلمند و نزاع‌ها بر سر آن
(بررسی کارشناسانه بحران کم‌آبی، حقابه و سوءمدیریت آب‌ها)
تنش بر سر حقابه از رود هلمند هر از گاهی میان افغانستان و ایران بالا می‌گیرد. در روزهای پسین نیز این موضوع به سرخط خبرها مبدل شده است. در این پادکست شما نظرات کارشناسان حوزه آب و محیط زیست را درباره حقابه، کم‌آبی و سوءمدیریت آب‌ها در ایران می‌شنوید. کارشناس‌هایی که در این پادکست صحبت کرده نیک‌آهنگ کوثر، فعال حوزه آب و محیط زیست، نجیب‌آقا فهیم، کارشناس آب و عضو تیم مذاکره کننده آب و مرضیه حسینی، کاندید دکترای دیپلماسی آب هستند. روزنامه ۸صبح شما را به شنیدن این پادکست دعوت می‌کند.
Monday May 22, 2023
Monday May 22, 2023
بایدها و نبایدهای رسانه‌های مستقل در دوران حاکمیت طالبان
پس از روی کار آمدن دوباره طالبان در افغانستان فعالیت رسانه‌های مستقل در کشور متوقف شد و این رسانه‌ها یا پایگاه‌های‌شان را به خارج از کشور منتقل کردند و یا هم تن به سانسور طالبان دادند. رسانه‌های مستقر در خارج از کشور فعلاً با چالش‌‌های زیاد مواجه‌اند؛ از جمله تهدیدهای امنیتی، کمبود منابع و پوشش خبرهای مربوط به طالبان. در این پادکست به بایدها و نبایدها و موانع رسانه‌های مستقر در خارج از کشور پرداخته‌ایم. مهمانان بحث فیصل کریمی، پژوهشگر روزنامه‌نگاری در دانشگاه استنفورد و مجیب مهرداد، روزنامه‌نگار، هستند. شما را به شنیدن این پادکست دعوت می‌کنیم.
Thursday May 11, 2023
Thursday May 11, 2023
اندیشکده‌های امریکایی و مساله طالبان
در این پادکست ساختار اندیشکده‌های امریکایی و اتاق‌های فکر در این کشور معرفی شده است. همچنان نقش این اتاق‌ها در تصمیم‌گیری و تصویر افغانستان در این اندیشکده‌ها، از دیگر موضوعاتی است که در این پادکست به آن‌ها پرداخته شده است. شما را به این شنیدن نسخه صوتی برنامه توییتر اسپیس روزنامه ۸صبح دعوت می‌کنم.
Thursday Mar 02, 2023
Thursday Mar 02, 2023
عملکرد جوخههای سایبری گروه‌های افراطی با تأکید بر پروپاگندای رسانه‌ای گروه طالبان
با رونق گرفتن رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی در دنیای مدرن، گروه‌های بنیادگرا نیز بخش دیگری را در تشکیلات‌شان افزودند: جوخههای سایبری. کار این جوخه‌ها پیش بردن جنگ روانی، ایجاد پروپاگندای رسانه‌ای، انحراف و مدیریت افکار عامه و تبلیغات به نفع این گروه‌ها است. گاهی کاربران بی‌طرف نیز ناخواسته به این دستگاه رسانه‌ای و پروپاگندا می‌پیوندند. طالبان نیز با پیروی از سایر گروه‌های افراطی، چنان‌که در ارتش‌شان کندک انتحاری دارند، جوخه سایبری نیز دارند. در جریان جنگ جمهوریت با این گروه، برخی فعالان رسانه‌ای بر این باور بودند که طالبان نخست ولسوالی‌ها و ولایت‌ها را در توییتر و فیسبوک، و سپس در روی زمین سقوط می‌دهند. پیش‌برد این جنگ روانی در آن زمان، کار همین جوخه سایبری طالبان بود. فعلاً نیز این نیروها بیکار ننشسته و دست به تبلیغات و ایجاد پروگاندا در رسانه‌های اجتماعی می‌زنند.
در این پادکست با شیوه‌ها و استراتژی‌های گروهای افراطی در فضای سایبر آشنا می‌شوید. و اینکه چی کار کنیم تا ناخواسته در شبکه‌های اجتماعی به دام پروپاگندای این گروه‌ها نیفتیم. سخنرانان این پادکست آقای علی‌رضا حسینی، پژوهشگر رسانه‌های اجتماعی و دکتر ویدا مهران، استاد روابط بین‌الملل در دانشگاه اگستر هستند. شما را به شنیدن این پادکست دعوت می‌کنیم.
Monday Feb 27, 2023
Monday Feb 27, 2023
زن و آزادی؛ تعامل احکام شرعی، قوانین وضعی و اعلامیه‌های جهانی با زنان
زنان در طول تاریخ مورد ظلم و تبعیض جامعه قرار گرفته‌اند. از احکام شرعی که تبیین آن‌ها توسط مردان صورت گرفته تا قوانینی که واضع آن‌ها مردان بوده، همه‌گی به نحوی در سرکوب زنان و به حاشیه راندن آنان سهم داشته‌اند. پس از جنگ جهانی دوم و به راه افتادن جنبش‌های زنانه در غرب، گام‌هایی برای احقاق حقوق زنان در جامعه برداشته شده است. با تاسی به اعلامیه‌های جهانی و کنوانسیون‌های بین‌المللی کوشیده می‌شود تا راه‌هایی برای سهم گرفتن زنان در عرصه‌های مختلف و برابری حقوق آنان با مردان جست‌وجو شود.
در این پادکست شما با سیر تعامل این قوانین با زنان در طول تاریخ آشنا می‌شوید. برعلاوه، اینکه اعلامیه‌های جهانی تا چی اندازه برای تحقق برابری میان زنان و مردان کارا افتیده و زمینه‌های تطبیق آن‌ها در کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه چگونه است نیز یکی از بخش‌های بحث در این پادکست است. بتول حیدری، استاد دانشگاه و نازیلا جمشیدی، فعال حقوق بشر سخنرانان این برنامه هستند.
Sunday Feb 19, 2023
Sunday Feb 19, 2023
نظام سیاسی متمرکز و غیرمتمرکز برای افغانستان
در جریان بیش از پنج دهه اخیر انواع نظام سیاسی در افغانستان روی کار آمده و پس از مدتی سقوط کرده است. از کودتای سال ۱۳۵۲ که باعث سقوط نظام شاهی شد شروع تا فعلاً که طالبان بر کشور حاکم هستند، هیچ‌کدام از انواع نظام سیاسی در کشور پایدار نبوده است. بیشترین عمر را در این میان، نظام جمهوری اسلامی داشته که حدود ۲۰ سال دوام و بالاخره در ۱۵ آگست سال ۲۰۲۱ به دست طالبان سقوط کرد.
به باور برخی از کارشناسان، یکی از دلایل اصلی این آمدن‌ها و رفتن‌ها متمرکز بودن قدرت در نظام‌های سیاسی بوده است. به‌نحوی که قدرت در دست یک گروه یا شخص یا یک حلقه متمرکز بوده و دیگران خودشان را در قدرت سهیم نمی‌دیدند؛ به این دلیل، مخالفت‌ها و مبارزه‌ها علیه نظام‌ها شکل گرفته و باعث سقوط آن‌ها شده است. در این پادکست از مهمانان برنامه پرسیده‌ایم که کدام نوع نظم سیاسی برای معضله قدرت در افغانستان راه‌حل است تا بازتاب‌دهنده تنوع قومی، زبانی و فرهنگی تمام شهروندان کشور باشد؟ آیا فدرالیسم را برای آینده سیاست در افغانستان می‌توان به‌مثابه یک نظم سیاسی ایده‌آل در نظر داشت؟ زمینه‌های تطبیق فدرالیسم در کشور کدام‌ها است؟ مهمانان این برنامه غفران بدخشانی، نویسنده و فعال سیاسی و مجیب مهرداد، روزنامه‌نگار، هستند. شما را به شنیدن این برنامه دعوت می‌کنیم.
Sunday Feb 19, 2023
Sunday Feb 19, 2023
بازخوانی پرونده ایبت‌آباد؛ نامه ظواهری به بن‌لادن چه نکاتی را در مورد روابط طالبان با القاعده فاش می‌کند؟
روزنامه ۸صبح به نسخه‌ای از آخرین نامه ایمن‌الظواهری به بن‌لادن، رهبران کشته‌شده شبکه القاعده، دست یافته است. اصل نامه به زبان عربی است و در بردارنده نکاتی درباره روابط القاعده با سایر گروه‌های تروریستی، از جمله طالبان است. در این نامه چهار سناریو برای طالبانی که پس از حمله ۱۱ سپتامبر، نظام امارت‌شان در افغانستان متلاشی شد، پیش‌بینی شده است. این نامه در قالب یک ویژه‌نامه از سوی روزنامه ۸صبح منتشر شد. در این پادکست شما با جزییاتی از نامه درباره روابط طالبان با القاعده آشنا می‌شوید. مهمانان این بحث دکتر آرین شریفی، استاد مطالعات امنیتی در دانشگاه پرینستن، محمد محق، پژوهشگر مطالعات اسلامی و قیوم رحیمی، والی هرات در حکومت پیشین، هستند.
Thursday Feb 16, 2023
Thursday Feb 16, 2023
روابط پاکستان با طالبان؛ از جنگ با تی‌تی‌پی تا دوستی با طالبان در افغانستان
اسلامآباد در مواجهه با طالبان در افغانستان و طالبان در پاکستان سیاست یک بام و دو هوا را در پیش گرفته است. از آن‌جایی که خاستگاه هر دو گروه یکی است و استراتیژی‌شان نیز برای براندازی حکومت‌های مرکزی در دو سوی خط دیورند همسان است، دولت پاکستان در تعریف سیاسی‌ای که از طالبان دارد، آن‌ها را به دو بخش طالبان افغان و طالبان پاکستان تقسیم می‌کند. بنابراین، می‌توان گفت که دولت پاکستان با دو رویکرد متضاد در برابر دو گروه، که ماهیت و ذات هردو یکی است، تازه‌گی‌ها با درد سر بزرگی مواجه شده است. حملات طالبان پاکستانی در خاک این کشور افزایش یافته و طالبان در افغانستان نمی‌خواهند که در مبارزه با هم‌گروهان‌شان در آن سوی خط دیورند با دولت پاکستان همکاری کند. هرچند که امید دولت پاکستان در ابتدای حاکمیت طالبان در افغانستان چنین بود و این گروه نیز به اسلامآباد وعده سپرده بود که در پیکار با این گروه آنان را کمک خواهد کرد؛ اما دیده می‌شود که پیوندهای عمیق ایدیولوژیک و تباریی که میان دو گروه در دو سوی خط دیورند وجود دارد، مانع از این همکاری بین طالبان افغانستان و اسلامآباد شده است.
در این پادکست شما نظریات کارشناسان امور پاکستان را می‌شنوید که درباره سیاست‌های اسلامآباد در قبال طالبان صحبت می‌کنند. سخنرانان این برنامه فردوس کاووش، روزنامه‌نگار، مصطفا مدثر، تحلیل‌گر، مرضیه حسینی، خبرنگار و دوکتورای دیپلوماسی آب و علی‌سجاد مولایی، تحلیل‌گر هستند.
Wednesday Feb 08, 2023
Wednesday Feb 08, 2023
برخورد طالبان با نظامیان پیشین؛ از عفو عمومی تا بازداشت، شکنجه و کشتار
طالبان پس از آن‌که برای بار دوم به قدرت رسیدند، در نخستین روزها ملا هبت‌الله، رهبر این گروه، فرمانی مبنی بر عفو عمومی مخالفان صادر کرد. این فرمان در حالی صادر شد که در همان روزها و روزهای پس از آن، جنگ‌جویان طالب، شهر به شهر و کوچه به کوچه نظامیان حکومت پیشین را تعقیب و بازداشت می‌کردند. این روند، علی‌رغم فرمان رهبر طالبان، تاکنون ادامه دارد. ویدیوهای زیادی از شکنجه، بازداشت و قتل نظامیان دولت پیشین، در شبکه‌های اجتماعی مدام دست به دست می‌شود. در این برنامه توییتراسپیس روزنامه ۸صبح، نظرات مهمانان برنامه را درباره برخورد طالبان با نظامیان پیشین پرسیده‌ایم. مهمانان برنامه آقای مسعود اندرابی، وزیر داخله در حکومت پیشین، تابش فروغ، فعال سیاسی و سنجر سهیل، صاحب امتیاز روزنامه ۸صبح هستند.
Wednesday Feb 08, 2023
Wednesday Feb 08, 2023
گفت‌وگو با خانواده دلاورزی درباره سرنوشت الاهه دلاورزی
الاهه دلاورزی یکی از قربانیان خشونت جنسی جنگ‌جویان طالب در افغانستان است. دختری که به تاریخ ۳۰ آگست ۲۰۲۲ ویدیویی از خود در شبکه‌های اجتماعی منتشر کرد و گفت که سعید خوستی، سخنگوی پیشین وزارت داخله طالبان، نخست بر او تجاوز کرده و سپس به‌گونه اجباری با وی نکاح کرده است. پس از انتشار این ویدیو، خانواده دلاورزی تحت فشار طالبان قرار گرفتند و الهه مجبور شد که به کمک یکی از نهادهای حقوق بشری قاچاقی به پاکستان برود. طالبان بازهم آرام ننشستند و او را از اسلامآباد اختطاف کردند. الهه در حال حاضر در زندان طالبان به سر می‌برد. خانواده‌اش می‌گویند که شماری از نهادها به آن‌ها خیانت کرده و نشانی اقامت الهه را با عُمال طالبان در پاکستان شریک ساخته است. دو خواهر الهه دلاورزی، صدف و سودابه، در یک گفت‌وگوی اختصاصی با روزنامه ۸صبح درباره ماجرا‌های که بر الهه رفته است، صحبت می‌کنند.
Tuesday Feb 07, 2023
Tuesday Feb 07, 2023
تاراج معادن افغانستان از سوی طالبان
منابع زیرزمینی در افغانستان یکی از دلایل منازعات چند دهه اخیر در کشور بوده و هرگروهی به محض رسیدن به قدرت، چشم به تاراج و چپاول ذخایر زیرزمینی کشور داشته است. طالبان نیز پس از رسیدن دوباره به قدرت، منابع و ذخایر زیرزمینی کشور را تاراج کرده‌اند. به‌عنوان مثال، می‌توان از قرارداد استخراج نفت حوزه دریای آمو با چین یاد کرد. درحالی‌که طالبان مشروعیت داخلی و بین‌المللی ندارند و به لحاظ حقوقی واجد شرایط برای عقد قراردادهای کلان ملی نیستند، بازهم چین با حکومت این گروه قرارداد استخراج نفت بسته است. نمونه دیگر، در اختیار گذاشتن ذخایر زغال‌سنگ به پاکستان از سوی طالبان است. در این برنامه نظرات مهمانان را درباره ابعاد مختلف تاراج معادن از سوی طالبان پرسیده‌ایم. سخنرانان این برنامه داوودشاه صبا، وزیر معادن و صنایع در حکومت پیشین، خدیجه جوادی، معین تخنیکی این وزارت و سیدزمان هاشمی، کارشناس حقوق معادن هستند.
Tuesday Feb 07, 2023
Tuesday Feb 07, 2023
نقشه راه برای آینده افغانستان؛ ادبیات
گفته‌اند که ادبیات اگر همه چیز نباشد، هیچ چیزی نیست. به این دلیل، در وضعیتی که دار و ندار کشور به یغما رفته، در این برنامه روی ادبیات بحث کرده‌ایم. جریان‌های ادبی در ۲۰ سال جمهوریت در افغانستان داشت کم‌کم پا می‌گرفت. نشست‌های ادبی برگزار می‌شد، کتاب منتشر می‌شد، شب شعر برگزار می‌شد، اشعار اعتراضی سروده می‌شد و زمینه برای تمام فعالیت‌های ادبی در کشور مهیا بود؛ اما فعلاً که کشور در کام یک گروه ضد ادبیات و ضد فرهنگ فرورفته، تکلیف ادبیات چیست؟ آیا ادبیات می‌تواند به خلق رویا و امید برای نسل گیرمانده در باتلاق کمک کند؟ آیا در چند سال آینده شاهد شکل‌گیری جریان‌های ادبی در خارج از کشور خواهیم بود؟ ادبیات‌چی‌های کشور وقتی از شوک سقوط برآیند، آیا قادر به خلق روایت مقاومت علیه بدویت طالبان خواهند بود؟ این سوالات را پیش‌روی مهمان این بحث گذاشته‌ایم. مهمانان بحث آقای کاوه جبران، شاعر و نویسنده، و آقای سیدرضا محمدی، شاعر، هستند.
Thursday Feb 02, 2023
Thursday Feb 02, 2023
پیامدهای اجتماعی و فرهنگی منع زنان از کار و آموزش
طالبان پس از تسلط بر افغانستان محدودیت‌های زیادی بر زنان و دختران وضع کرده‌اند. از اخراج کارمندان خانم از دفاتر ملکی و نظامی گرفته تا محروم کردن آنان از رفتن به مکتب، دانشگاه و کار در موسسات داخلی و خارجی. درکل، طالبان زنان را در افغانستان از تمام عرصه‌های زندگی حذف کرده و جامعه را کاملاً چهره مردانه داده‌اند. بحث جدی در این مساله پیامدهای اجتماعی و فرهنگی این اقدام برای جامعه است. جامعه‌ای که نصف نفوس آن از ابتدایی‌ترین حق‌اش محروم باشد، چی نسلی در دامن آن پرورده خواهد شد؟ جامعه‌ای که در آن زنان باسواد خانه‌نشین شوند و مردان بی‌سواد تنها به این دلیل که مردند و تفنگ بر شانه حمل می‌کنند، از تمامی حقوق برخوردار باشند، آینده‌اش چگونه خواهد بود؟ این پرسش‌ها و پرسش‌های دیگر در این رابطه را با دو مهمان توییتر اسپیس روزنامه ۸صبح در میان گذاشته‌ایم. سخنرانان این برنامه، محترم حسنا جلیل، معین وزارت داخله در حکومت پیشین و زرقا یفتلی، فعال حقوق زنان می‌باشند.
Thursday Feb 02, 2023
Thursday Feb 02, 2023
تشکیل جریان‌های سیاسی در خارج و تاثیر آن بر اوضاع داخل کشور
پس از تسلط طالبان بر افغانستان اکثر فعالان سیاسی کشور را ترک کردند، فعالیت احزاب متوقف شد و عملاً میدان بازی سیاسی برای کارگزاران سیاسی در داخل کشور، از سوی طالبان قبضه شد. در چنین شرایطی شاهد شکل‌گیری برخی جریان‌های سیاسی در خارج کشور بوده‌ایم. در رأس اکثر این جریان‌ها دانه‌درشت‌های سیاست چند دهه اخیر در افغانستان حضور داشته‌اند؛ اما در مدت بیش از یک‌ونیم سال کدام دستاورد ملموس و تحرکی تأثیرگذاری را از سوی این جریان‌ها شاهد نبوده‌ایم. سوال اصلی پیش روی این جریان‌ها این است که وقتی میدان سیاست‌ورزی در داخل کشور را در دست ندارند، چه دستاویزی را برای بازی سیاسی در افغانستان در اختیار دارند؟ تأثیرگذاری چنین جریان‌هایی در خارج از کشور بر اوضاع داخل چیست؟ این پرسش‌ها و پرسش‌های دیگر از این دست را با مهمانان این هفته توییتر اسپیس ۸صبح در میان می‌گذاریم. مهمانان برنامه داوود ناجی، فعال سیاسی و نجیب‌الله عزیزی، سخنگوی جریان صلح و اعتدال به رهبری حنیف اتمر هستند.
Sunday Jan 29, 2023
Sunday Jan 29, 2023
آینده آموزش در افغانستان
در این برنامه دکتر میرویس بلخی، وزیر معارف در دولت پیشین و عزیزالله رویش، معلم، درباره آموزش در حاکمیت طالبان صحبت می‌کنند. مهمانان برنامه به این پرسش‌ها پاسخ می‌دهند: آیا آموزش آنلاین می‌تواند جای خالی آموزش حضوری را در افغانستان پر کند؟ آن‌هم در شرایطی که در اکثر نقاط افغانستان مردم دسترسی به انترنت ندارد. چگونه می‌توان با تمسک به آموزش، آینده افغانستان را ساخت؟
Saturday Jan 28, 2023
Saturday Jan 28, 2023
نصاب آموزشی طالبان؛ موانع و عواقب
روزنامه ۸صبح در یک گزارش تحقیقی دریافته که طالبان پس از توافق دوحه دست به ساختن نصاب تعلیمی برای مکاتب افغانستان زده‌اند. در این برنامه به بررسی نصاب طالبان پرداخته شده است. اینکه با وجود چنین نصابی آینده آموزش در افغانستان چه خواهد شد؟ آیا با چنین نصابی و تحت حاکمیت طالبان آموزش مفید بوده می‌تواند یا خیر؟ مهمانان برنامه به این پرسش‌ها پاسخ می‌دهند. آقای سردارمحمد رحیمی، معین سواد حیاتی معارف در نظام پیشین، محمد محق، سفیر پیشین و مدیر مسوول روزنامه ۸صبح، حضرت وهریز، مدیر مکتب آنلاین دریچه و عبدالرحیم احمد پروانی مهمانان برنامه هستند.
Saturday Jan 28, 2023
Saturday Jan 28, 2023
طاهر بدخشی و بازخوانی تفکر ملی در افغانستان
طاهر بدخشی یکی از فعالان سیاسی تاریخ معاصر افغانستان است. وی نظریه‌پرداز حل عادلانه مسایل ملی در افغانستان به شمار می‌رود. طرفداران وی به این باورند که درک بدخشی از منازعه در افغانستان درست بوده و راه‌حلی را که پیشنهاد کرده، راه برون‌رفت از مشکلات کشور است. در این برنامه آقای عبدالطیف پدرام، یکی از کسانی که حضور آقای بدخشی را درک کرده و به گفته خودش، اکثر صحبت‌های بدخشی را نوشته، درباره آقای بدخشی و نظریه ستم ملی وی صحبت می‌کند. دیگر مهمان برنامه آقای داوود ناجی، فعال سیاسی، است. ناجی از طرفداران نظریه حل عادلانه مساله ملی در افغانستان است. آقای عمر صدر، پژوهشگر و فعال سیاسی همچنان مهمان برنامه است و نظرش را درباره اندیشه سیاسی آقای بدخشی بیان می‌کند. آقای مجیب مهرداد، شاعر و همدیار آقای بدخشی، شرحی بر تیوری ستم ملی آقای بدخشی ارایه می‌کند.